Lunna House, Shetland

Dei fleste nordmenn set automatisk Shetland i samband med Shetlands-Larsen og dei fårefulle ferdene fram og tilbake over Nordsjøen. Det desse mennene gjorde var ikkje lite - då krigen tok slutt hadde shetlandsbussane transportert 192 agentar og heile 383 tonn med våpen og forsyningar til Noreg, samstundes som dei hadde hjulpe 73 motstandsfolk og 373 flyktningar ut av landet. Men det hadde også sin pris - 44 sjøfok miste livet.

Den første tida budde Shetlands-gjengen på 1700-tals herregarden Lunna House. Etter ei tid til nedfalls etter krigen er den gamle herregarden no fiksa opp av eit ektepar frå England, som driv pensjonat her. Så om du kan tenkja deg ei tid på Shetland i særs fredelege (og herskapelege) omgjevnader, er det berre å leita dei opp. Her kan du jamvel bu på Shetlands-Larsen sitt gamle rom.

Callanish, Hebridane

Steinringen ved Callanish på Hebridane har fått status som ein god nummer to etter Stonehenge i England. Anlegget er datert til kring 2000 f. Kr. og består av 13 primærsteinar som dannar ein sirkel på 13 meter i diameter, med ei lang rekkje mot nord og kortare rekkjer i dei andre retningane (kanskje fordi steinar er blitt vekke).

Sett frå lufta ser ein tydeleg ein noko "skeiv" keltisk kross (sjølv om ein ikkje skal leggja for mykje i nett dette). Høgda på steinane varierer noko, frå ein til fem meter. Samtlege steinar ser ut til å vera tekne frå steinbrot i området. Det er funne spor etter gravlegging her.

Både innan folketrua og også hos somme vitskapsmenn er steinringen sett i samanheng med astronomiske fenomen - eit kalendarsystem som er basert på månen sin posisjon. Det vert peika på at fullmånen ved midtsommar, når den stig over ein av åsane i nærleiken, skin gjennom "steingata" når ein ser mot sør. Men som det heiter - derom strides dei lærde..

Borg, Island

I fjor sommar og haust las eg sagaen om Egil Skallagrimson, Islands nasjonalpoet. Det er ein av dei mest omfangsrike sagaene. Egil Skallagrimson levde i landnåmet si tid, og det var sjølvsagt ei stor stund då me besøkte staden der han budde, på Borg, ein 5-6 mil vest for Reykjavik, i august i fjor. Ettersom eg i si tid studerte litt norrønt og las Egils saga på ei blanding av norrønt og engelsk, vart eg overlaten mikrofonen i minibussen som tok oss med på ein "saga-rundtur" til nokre av dei mest kjende historiske stadene, og fekk applaus for framføringa mi frå sagaen på norrønt talemål, jamvel frå den islandske guiden. Men det er sant å seia med meg som med degnen som snakka latin med Erasmus Montanus, ingen andre enn Erasmus kunne høyra at han eigentleg berre babla i veg på eit slags heimesnikra kvasi-latin (vel, guiden høyrde det nok). Men kva gjer det, flott høyrest det!

På Borg finst det eit museum som er vigd til Egil Skallagrimsson og landnåmstida på Island. Eg fall for denne figuren - slik såg ein skikkeleg trollmann ut i dei tider!

Under: gravhaugen til minne om Egil. 

Nólsoy, Færøyane

Nytt og gammalt, fortid og notid samlar seg i kameralinsa: steinrøysa i forgrunnen er synlege spor etter busetning i vikingtid, medan den vesle landsbyen på Nólsoy ein halvtimes ferjetur frå Torshamn på Færøyane klumpar seg saman i bakgrunnen. Det kan gå hardt for seg her når vinterstormane set inn.

Yell, Shetland

Ull har vorte det viktigaste materialet for fleire kunstnarar på Shetland. Ein av dei er Liz Gott. Ho held til på Yell, ei av dei nordlegaste øyane, i ein liten landsby der landhandelen nede ved sjøkanten berre har ope eit par timar til dagen. Butikken ser ut til å ha endra seg lite dei siste tretti åra.

Liz Gott lagar strikka bilete, av Shetlandsull. Dei vert til på ein ganske omstendeleg måte, fortel ho. - Eg byrjar med å ta bilete av motivet. Dette overfører eg til pc'en og endrar fargane slik at det vert berre nokre få grunnfargar. Frå dette biletet lagar eg eit strikkemønster via ei strikkemaskin.

Etter at bileta er strikka på maskin supplerer ho med andre teknikkar, som filting, toving og saum, samt opphøgde felt. Det er ein relativt komplisert prosess. Frå dette mønsteret vert biletet strikka ferdig. Resultatet vert vakre bilete som ein meir enn gjerne vil ha på veggen.

Snaefell, Isle of Man

Snaefell er det høgaste fjellet på Man, 621 meter over havet. Hit opp kan du sjølvsagt gå på dine bein, men du kan også ta den meir enn eitt hundre år gamle elektriske jarnbanen hit, ei smalspora bane med ei stadig vidare utsikt ned mot dalføra under jo høgare opp du kjem. Ikkje så reint få motorsyklar finn også vegen opp til toppen, for er det noko denne øya er kjend for, så er det dei tradisjonsrike motorsykkeløpa som går av stabelen i mai og juni. Resten av tida ligg dei i trening. 

Om du synest namnet liknar litt på "Snøfjell", så er det ikkje så dumt tenkt - det er nemleg norrønt for nettopp det, eit språkleg minne frå den tida vikingane herska over dette vesle øyriket midt i Irskesjøen. Og snø kan du faktisk oppleva her, midtvinters.

Frå toppen av Snaefell kan du i følgje gammal tradisjon skoda heile seks kongedømer: England, Irland, Skottland, Wales, Man og Guds kongedøme i himmelen.

(Bilete: Britt)

Kerid, Island

På Island ventar dei berre på eit nytt vulkanutbrot. Det er ikkje eit spørsmål om viss, berre om kor tid. På vår første Islandsferd var me ikkje i nærleiken av vulkanen under Eyjafjallajökull, me såg han berre i det fjerne (men var nærare på turen i år, 2013). Derimot besøkte me det eldgamle vulkankrateret Kerid, med ein innsjø i botnen. Underleg nok lever det fisk i vatnet. Ingen veit korleis det kan ha seg - det finst nokre teoriar om underjordiske passasjar til vatn langt unna, men ingen veit det sikkert. Artisten Björk heldt ein konsert i krateret for nokre år sidan. Forsiktig som eg er våga eg meg ikkje lenger ut på kanten. Det var laus grus og langt ned.  

PS. Mange av bileta eg har teke på Island ser ut som dei er photoshoppa eller av dårleg fargekvalitet. Men slik er det berre der. Fargane er reelle nok. 

Tynwald, Isle of Man

Islendingane likar gjerne å skryta av at dei har verdas lengst fungerande parlament, tinget som møttest på Tingvellir. Det er ei sanning med modifikasjonar. Slike ting fanst overalt der vikingane slo seg ned, og på Isle of Man finn ein i dag det som faktisk er verdas eldste eksisterande parlament. Tynwald (tingvoll) vart grunnlagt av vikingane for over eitt tusen år sidan, og har heldt fram med å fungera uavbrote fram til i dag. Mange veit kanskje ikkje at Isle of Man er eit sjølvstendig land og alltid har vore det, som ein del av det britiske samveldet. Og det var altså vikingane som grunnla dette ganske spesielle øysamfunnet! Historikarane meiner å påvisa at dette var den einaste staden der vikingane blanda seg med den eksisterande keltiske befolkninga på fredeleg vis.

Eit besøk på Tynwald er ein underleg affære. Ein gong i året samlast parlamentet her, m.a. for kunngjering av endringar i lovverket. På eit ganske treffande vis munner minnesmerket ut i ein keltisk kross, for vikingane som kom hit blanda seg raskt opp med den kristne keltiske befolkninga. I dag er folk flest på øya pussig nok metodistar og ikkje katolikkar, som ein gjerne skulle tru - men det er ei anna historie.

Lerwick, Shetland

Saueklyppinga byrjar tidleg på Shetland. I slutten av august er det hektisk aktivitet på ullmottaket i Lerwick, på Shetland Wool Brokers – eller Jamieson & Smith Ltd., som det eigentleg heiter. Lastebil etter lastebil trillar opp framfor lageret i utkanten av byen, lasta fulle av ull. Og den travlaste av dei alle er sjefen sjølv – Oliver Henry, også kalla "Mr. Wool". For det er ingen som kan så mykje om sauer og ull som han.

Sauehald har alltid vore ein viktig del av økonomien på Shetland, fortel han. - Men i dag er det ikkje så mange mellom dei unge som har gode nok kunnskapar. Oliver er ganske enkelt bekymra for kva som skal skje den dagen han sluttar.

Oliver snakkar lenge og med stor entusiasme. Dette er eit emne han veit det aller meste om. Det er så mange faktorar som spelar inn for å få god ull.

I butikken til ullmottaket vert det handla flittig. Det vesle utsalet er eit eldorado for strikkekåte damer. Her finn du ull i alle variantar og stadiar. Det finst 28 saueraser å få ulla frå. Ull frå Shetland er framleis noko ganske spesielt.

Reykjavik, Island

Reykjavik har somme stader ein profil som minner meir om ein amerikansk storby enn den litt gammalmodige nordiske staden eg hadde venta meg då eg kom til Island for første gong . Rett nok er det mykje som minner om Noreg i sjølve sentrum og i den 1 km lange handlegata Laugavegur, men kjem du litt utanfor sentrum er det glas og betong og høghus heile vegen.

Dette biletet er frå det næraste nabolaget vårt den veka me budde på Borgartun i 2011, 2 km frå sentrum. Me kunne anten gå langs strandpromenaden inn til sentrum, eller gjennom handlegatene, så det vart aldri så kjedeleg at me valde bussen. Det var ikkje berre alle "skyskraparane" som minna om at Island ligg nær USA, men også den tette trafikken - som gleid raskt og hissig på breie vegar. Omlag slik var også mitt aller første møte med Reykjavik - ein open by med ein masse luft, ein masse trafikk. 

Scalloway, Shetland

I fjor (2012) var eg med på 17. mai-feiringa på Shetland. Det var lagt opp til ei ganske spesiell feiring det året, ettersom statsminister Jens Stoltenberg var på statsbesøk denne dagen. For oss nordmenn var det kanskje litt vanskeleg å forstå kor populært dette statsministerbesøket eigentleg var. Eg høyrde etterpå at det norske flagget vaia over rådhuset i Lerwick ei heil veke etter at statsministeren hadde reist.

Onsdag 16. mai sette eit følgje på 45 personar seg på eit charterfly på Stord Lufthavn med kurs for Shetland. Med i flybagasjen var ein modell av Shetlands-Larsen sin legendariske skøyte "Arthur".

Dei såkalla nordsjøbussane gjorde ein uvurderlig innsats under krigen, og vart Noreg sitt bindeledd til England. Med på turen var menn som sjølv hadde opplevd denne tida, og etterkomarane etter dei tapre mennene som trossa uver og tyskarane sine kuler.

Modellen av skøyta "Arthur" blei overlevert det nye museet i Scalloway under ei tilstelling om kvelden 16. mai, medan sjølvaste statsminister Jens Stoltenberg stod for den offisielle opninga dagen etter, på 17. mai.

Det var et lagt opp til eit tettpakka program dei to dagane turen varte. Omlag eitt tusen shetlendingar og nordmenn hadde samla seg til 17. mai-feiringa i den vesle byen Scalloway, som var hovudkvarteret til Shetlandsgjengen under krigen. Anført av sekkepiper og både vaksne og born i fantasifulle vikingerkostymer gjekk paraden gjennom byen til minnesmerket over dei falne nordmennene under krigen.

Etterpå var det 17. mai-feiring av godt, gammalt merke. Kanskje ikkje heilt som hjemme i Noreg, men alle storkoste seg og til og statsministeren unna seg ei varm pølse i den iskalde vinden.

Kirkjubøur, Færøyane

Det mektige bispesetet Kirkjubøur på Færøyane har ein sentral plass både i norsk og færøysk historie, som i denne samanhengen er ein og den same. Her vaks sjølvaste kong Sverre opp, konge i Noreg 1177-1202. Han må ha vore særs gåverik, ettersom biskopen på Færøyane sette han i prestelære. Men som me veit hadde livet anna på lur for han - han vart den kongen som tala Roma midt imot, som det heiter i nasjonalsongen vår.

På Kirkjubøur finn me i dag tre kyrkjer - to ruinar og ei kyrkje som er i bruk den dag i dag, bygd ein gong i mellomalderen og vigd til Jomfru Maria og St. Olav. Her vart me tekne godt imot av den noverande kongsbonden på garden, i attende generasjon, Johannes Patursson. Han fortalde om kyrkja og om staden, og viste oss også den imponerande ruinen av St. Magnus domkyrkja, bygd ein gong på slutten av 1200-talet (den tredje kyrkja på staden finst det i dag berre nokre få sørgeleg restar att av). Å rusla åleine inne i det som ein gong har vore ei mektig kyrkje, på ein stad som ein gong i tida har vore av så stor tyding for det gamle Noregsveldet, er ei spesiell oppleving. Suset av vinden, lukta av tang og salt sjø...

Men kanskje ein fornemmer vel så mykje historias sus i den gamle røykstova på garden - 900 år gammal, vert det sagt, bygd av tømmer som kom drivande over havet frå Noreg. Kongsbonde Johannes har ei arv å ta vare på - noko han gjer vel. Dei timane me besøkte garden, som kyrkjene er ein del av - eller omvendt - fortalde han om folk og hendingar opp gjennom hundreåra nærast som han skulle opplevd det sjølv. Slik er det gjerne når ein er fødd inn i ei kongsrolle.

Chapel Hill, Isle of Man

Finn eg far etter det gamle folket,
her på Chapel Hill?
I minnet åt somme
er dei her framleis
Og eg tenkjer
at eg høyrer dei i vinden òg

Isle of Man er ei øy som ligg midt i Irskehavet. Då vikingane kom hit møtte dei ei befolkning av kristne keltarar. Historikarane fortel oss at den lokale befolkninga smelta saman med dei norrøne inntrengjarane på relativt fredeleg vis. Norrøne menn gifta seg med keltiske kvinner, og kristendom og heidendom eksisterte side om side. Det er gjort mange gravfunn på Isle of Man som vitnar om ein rik norrøn kultur, som sakte men sikkert vart spedd opp med keltisk levevis.

På ein haug ved Balladoole, Chapel Hill, vart det grave ut ei båtgrav. Her fann dei eit vikingskip i jorda, med ein rikt utstyrt viking som var gravlagd saman med ein hest og kveg. Eit lite stykke unna finst restane etter eit lite keltisk kapell, bygd i kanskje same periode - og kristne graver. På biletet ser ein tydeleg at steinane over gravhaugen er lagd i form av ein båt.

Peel, Isle of Man

På det historiske opplevingssenteret i den vesle hamnebyen Peel, på austsida av Man - House of Manannan, som vert vakta av ein barsk vikinghovding ved inngangen, mellom borgen Peel Castle på den eine sida og den skarpe, underleg velkjende lukta av kippers som kjem drivande frå kippersfabrikken nede i hamna - får du sjå filmen om den vennlege vikingen. Eit vikingskip gjer strandhogg, ville hordar hopper i land, dei fromme kristne jomfruene på øya flyktar skrikande unna ein lagnad verre enn døden. Ei vakker jente spring opp i høgda med ein ung blond viking etter seg. Han når henne att, kastar henne i bakken. Ho gjev opp all motstand, veit kva som no vil skje. Men i staden smiler han og seier noko som ho tolkar som: "Eg er ein ven..."

Det vert sagt at den norrøne invasjonen på Isle of Man gjekk fredeleg for seg. I det minste er det slik ein gjerne vil framstilla det no i ettertid. Det finst då heller ingen direkte prov for at vikingane herja og fòr ille fram på Man slik dei gjorde andre stader i vesterveg. Me veit eigentleg lite om det. Innskrifter frå 900-talet syner at det fanst eit slags kulturelt samkvem mellom dei to folkeslaga - nordmennene og keltarane. Men det er ikkje umogleg å tenkja seg at norrønt vart det dominerande målet nettopp gjennom giftarmål mellom kristne keltiske kvinner og norrøne menn. Endå i dag vil du finna ein viss byrgskap hos innbyggjarane på Man om du nemner arven frå den norrøne perioden. Då den norrøne herskarklassa forsvann herfrå let dei etter seg eit særeige kongedøme med ein rik kultur og kyrkjeliv, og ikkje minst Tingvoll - Tynwald - verdas eldste parlament.

Mainland, Shetland

Berre ein times flyreise frå Bergen (ca. midten av mai - ca. ut august) ligg Shetland. Raudbrune lyngheier, bølgjande marker med djupe hakk etter torvskjering, flokkar med små hestar, ein vid himmel og utsikt til alle kantar over eit flatt landskap, og vind, vind og atter vind – og sauer, sauer overalt. Heile 250 000 er det av dei. Det er meir enn ti sauer pr. innbyggjar. Du kan ikkje gå nokon stad utan å støta på ein sau – om det ikkje er midt inne i den vesle hovudstaden Lerwick, då.

Somme har kalla Shetland for det verkelege Vestlandet. Og historisk sett var det faktisk også slik at Shetland, eller Hjaltland som det heitte på norrønt, var ein del av Vestlandet i fleire hundre år, frå den tida då vikingane busette seg her på slutten av 800-talet og fram til det Herrens år 1469, då den dansk-norske kongen pantsette Shetland for å betala medgifta til dottera Margaret, som året før var blitt forlova med Jakob III av Skottland. Det var heile tida meininga å løysa Shetland inn att, men i hundreåra som følgde vart det eine kravet etter det andre avslege frå skotsk side. Shetland heldt dermed fram med å vera ”det pantsette landet”, sjølv om det i realiteten vart sett på som norsk. Så seint som på slutten av 1800-talet vart det framleis tala ein norrøn variant her, og den dag i dag går norske ord og stadnamn att alle stader.  

Barra, Hebridane

Ytre Hebridane er ein verkeleg utkant. Du må mest ha reist rundt omkring der på eiga hand for å skjøna det. For å koma deg til Barra, den sørlegaste øya, kan du ta eit fly frå British Airways som landar på stranda ved fjære sjø. Lenger ute i havkanten ventar ein brannbil, i fall noko går gale. Inne på den vesle flyterminalen er det whisky å få. For dei som treng å roa nervane etter landinga… Men slapp av, det går aldri gale. Ja, det er lett å seia...

Reykjavik, Island

Mange trur at dei islandske og færøyske språka er det same som norrønt. Det er dei ikkje - ikkje heilt. På same vis som våre norske dialektar, har språka endra seg gjennom hundreåra. Men likevel seier me om det språket ein tala på Shetland fram på 1800-talet at det er ein norrøn variant, på same vis som me godt kan seia det same om moderne færøysk, som er relativt lett å forstå for oss nordmenn. 

For meg som språkinteressert og nynorskbrukar er det interessant å koma til Island og Færøyane. Særleg skilta vart me fortrulege med ganske snart. Me forstod stort sett kva som stod på dei - og fekk oss mang ein god latter. Islandsk er som ein slags parodi-nynorsk, i slekt med “blodpumpe” og “raukvilevippa”. Ein buss, t.d., heiter “hopabil” - det seier seg sjølv. Nyhendesendingane på tv, “frettir”, vart etterfølgde av “Kastaljos” - aktuelt. Her gjekk trendy unge folk på Kaffistova utan å skjemmest. Bilkart heiter “ferdakart”, og i butikken sin godtehylle heiter det “nammibar” - til innpå 2000 kr kiloet. Og parkeringshus heiter sjølvsagt “bilahus”. På biblioteket las eg at skjønnlitteratur heiter “skáldrit”. Her fann eg bøker av Johannes Heggland (som eg også bloggar om) under skiltet “Skáldrit á erlendum málum” - skaldrit på andre språk. Alt dette har samanheng med at islendingane vegrar seg mot innslag av ord frå andre språk, som me ser så mykje av i Noreg. 

Dette var den skriftlege islandsken - på skilt. Med ei avis vart det straks litt verre. Og når folk snakka islandsk forstod me ikkje det døyt. Dei forstod heller ikkje oss - korkje vestnorsk eller bokmål (dvs. dei forstår oss, men vil helst unngå å svara på dansk. På Færøyane, derimot, er dansk eit vanleg talespråk.) Så difor tydde alle partar til amerikansk. For om det er noko islendingar kan, så er det amerikansk. 

Torshamn, Færøyane

Torshamn på Færøyane kallar seg for verdas minste hovudstad. Og det skal dei gjerne få meg til å tru. Byen er liten - og det er noko gammalmodig over gater og butikkar, som om dei ikkje heilt har greidd å halda tritt med den moderne verda. Og det er kanskje like greitt. Det er fort gjort å gå frå den eine enden av byen til den andre.

Midt i den vesle hovudstaden ligg ein klynge raudmåla hus med grastak. Det er den gamle bydelen, slik ein finn Torshamn skildra i William Heinesen sin klassikar "De fortapte spillemenn" (1950):

"Langt ute i det kvikksølvlysende verdenshavet ligger et ensomt lite blyfarget land. Det ørvesle berglandet forholder seg til storhavet omtrent som et sandkorn til gulvet i en ballsal. Men sett under et forstørrelsesglass er dette sandkornet likevel en hel verden med fjell og daler, sund og fjorder og hus med små mennesker. Ja, et sted ligger til og med en hel liten gammel by med brygger og pakkhus, gater og veiter og bratte smug, hager og torg og kirkegårder. Der er også en gammel kirke på en bakketopp. Fra tårnet er det utsikt over hustakene i byen og utover det veldige havet."

Torshamn vaks fram som ein marknadsplass kring den norrøne tingstaden ytst på svaberga der ein i dag finn "regjeringskvartalet". Det er ikkje travlare enn at statsministerens kontor har redusert opningstid i august.

Maes Howe, Orknøyane

På Orknøyane finst ein underleg haug. Maes Howe er somme stader skildra som det mest interessante fortidsminnet i Europa - i verdsklasse på line med pyramidane i Egypt. Det vart difor ein aldri så liten nedtur då eg fekk auge på noko som ikkje var anna enn ein grasgrodd haug i det flate, forblåste terrenget (det var jamrande kaldt og surt til ein augustdag å vera) med ein liten, oppmurt inngang som dei fleste med klaustrofobiske tendensar ville betakka seg for å krabba inn i.

Men inn kom me. Alt som heitte klaustrofobi veik til sides for eventyrlyst. Etter ca. ti meter kunne me retta ryggen og reisa oss. Me var komne inn i eit stort kammer som lett romma 20-30 personar. Rommet var rundt, bygd opp av tusenvis av fint tilhogde steinar, med små kammer langs sidene. Fram til vår tidsalder hadde haugen lege urørt i tre tusen år, bortsett frå ved eit høve då vikingar hadde trengt seg ned gjennom taket og heldt til der. Me kunne sjølv sjå runene dei hadde skribla alle stader, tydelege strekar som var rissa inn i steinane.

Kort sagt - det var ei overveldande stund. Eg kunne mest teke heile den lange turen berre for denne haugen si skuld. Haugen er konstruert slik at ein gong i året, i sjølve midtvintertida, skin dei siste strålene frå sola som synker bak den slake åsen i vest rett inn gjennom den ti meter lange inngangen og lyser opp bakveggen i kammeret. Kvifor nett då, og kvifor her? Me kan gjera oss mange tankar om det. Kanskje den døyande midtvintersola markerer livet som har døydd og er blitt lagt her? Kanskje det hadde med ei fruktbarheitsrite å gjera? Eller kanskje tenkte ein seg at dei siste strålene bar med seg sjelene til dei døde - eller vendte tilbake med dei? Ingen veit.

Lewis, Hebridane

Eg er glad i kyrkjegardar og oppsøkjer dei så sant eg kan. Ein gravplass fortel deg mykje om ein stad, om menneska der og om levde liv. Særleg i vesterveg. Kanskje det er dei litt gammalmodige keltiske solkrossa, eg går sjølv med eit slikt rundt halsen. Det var desse krossa som representerte den norrøne katolske trua. Diverre fall dei i miskreditt her til lands etter Nasjonal Samling sin symbolbruk - det er på tide me tek den keltiske krossen tilbake.

Som på denne vesle kyrkjegarden på Hebridane, på øya Lewis. Så einsamt det er her. Berre regnet som plaskar ned over krossar og grasmarkar. Men samstundes noko høgreist, noko stolt - og ei påminning om at det for kvar augneblink som går ikkje lenger finst notid, berre fortid.

Vidareidi, Færøyane

Med turen til Færøyane i august 2012 har eg i løpet av sju år vore heile runden i vesterveg, frå Shetland til Orknøyane, Hebridane, Isle of Man, Island og til sist altså desse atten øyane langt ute i storhavet. Nokre stader har eg besøkt fleire gongar, sist på Shetland i juni og Island i august, 2013.

Denne bloggen blir som ei slags lita "reiseskildring" først og fremst som ein syssel for meg sjølv, for å ha gleda av å gjenoppleva små og store augneblink frå desse turane, men kanskje det kan gleda andre også. Mange drøymer om ei reise i vesterveg - altfor få gjer alvor av det. 

Alle desse områda var i si tid ein del av det norrøne kulturområdet - ja, dei fleste av dei var norske. Færøyane høyrde til Norge heilt fram til 1814. Og det er på sett og vis slik ein opplever ei reise dit i dag - som ei reise tilbake i tid, til ein stad der folk framleis snakkar norrønt. Det er også bokstaveleg tala ei tid tilbake i modernitet - på Færøyane fann me eit samfunn slik eg hugsar det her i Norge for fleire tiår sidan. Utanom Torshamn er det mest ingen turistar å sjå - og det er heller ikkje lagt noko særleg opp til det. Sjølve sommarsesongen er kort - og kald.

Færøyane liknar korkje på Shetland eller Island, men har sitt eige særeigne landskap og sin eigen identitet.