Scalloway Castle, Shetland


Scalloway Castle vart bygd i 1599 av Patrick Stewart, den andre jarlen av Orknøyane, og er i dag berre ein ruin - og eit uhyggeleg minne frå ei tid med mykje vald og harde feidar. Dei som budde her fór hardt fram mot lokalbefolkninga, som var fråtekne jorda, i tillegg til at dei stadig låg i krig med den eine og den andre. Like i nærleiken finn me også Gallow Hill, galgebakken, der dei to siste heksane på Shetland vart brende i 1690. Ei brutal og uhyggeleg tid! Til sist var det ikkje noko att av jarledømmet heller, etter mykje strid og elende, og alt utpå 1700-talet tok det til å lekka regnvatn inn gjennom taket på borgen, som må ha vore både imponerande og ikkje så reint lite fryktinnngytande i si tid. Alle skyteskåra i murane fortel sitt. 

Det regna også den dagen eg besøkte besøkte borgen sist, i juni 2013 - og gongen før det igjen, i mai 2012 - så det er ikkje rart at eg set desse ruinane av stein i samband med alt som er rått og kaldt. Skjønt, ruinar er ikkje heilt rett å kalla det - du kan framleis vandra gjennom lange korridorar og opp breie trappar. Eg stansar lenge i jarlen sitt sovekammer, som er intakt - og ein treng ikkje mykje fantasi for å sjå for seg livet den store hallen med den store eldstaden langsmed den eine veggen. På veg ned trappa finn eg fram til fangeholet på bakkeplan. Om desse kalde, fuktige steinveggane kunne tala...

Anders Mowat, busett på Tysnes i Sunnhordland - svigerfar til Ludvig Rosenkrantz som bygde slottet i Rosendal - tok del i rettssaker her, som dommar - seinare skreiv Johannes Heggland romanen "Det pantsette landet" og kom hit saman med dottera Marianna, på 1970-talet,  dei tok eit fotografi av borgen som vart teikna av og nytta på omslaget til boka - det blåste slik den dagen at Johannes måtte støtta henne då ho tok biletet (sjå blogginnlegg for januar 2014).

Og no vandrar eg rundt i den delvis samanrasa borgen, mutters åleine, høyrer vinden ula og regnet som dryp, det er elles stilt, så stilt - eg synest eg høyrer steg, og røyster, men det er ingen...

Etterpå går eg opp i landsbyen og ventar på rutebussen tilbake til Lerwick i øsregnet. Ein eldre mann kjem og ventar i lag med meg. "A puuur day," seier han ut i det mistrøstige veret, med karakteristisk rulle-r.