Rushen Abbey, Isle of Man


Klosteret Rushen Abbey på Isle of Man vart bygd av den norske kong Olav I, eller Óláfr Guðrøðarson som han eigentleg heitte - han var konge over Man i ganske mange år, frå 1112 til 1153. Allereie i vikingtida tok mange av dei norrøne busetterane den kristne trua og blanda seg med den eksisterande keltiske befolkninga på relativt fredeleg vis. Far til Olav hadde eit utprega keltisk namn, han heitte Gofraid Crobán, og som faren høyrde Olav til det såkalla Gofraid Crobán-dynastiet.

Rushen Abbey vart grunnlagd i 1134, og vart lagt inn under cisterienser-ordenen. Kyrkja, som vart vigd til jomfru Maria, stod ferdig over hundre år seinare, i 1257. På 1500-talet vart klosteret nedlagd og forfalt raskt. Først på 2000-talet vart det sett i gong arkeologiske undersøkingar og restaurering av klosteranlegget. 

I si tid var Rushen Abbey eit viktig sentrum for kunnskap og lærdom på Isle of Man. Det var her øya Mans krønike vart skriven, "Krøniken om kongane av Mann og Øyane" - mellom dei fleire norske kongar. Krøniken vert avslutta i 1316, etter fire hundre år med norsk styre over øyriket i vest. Krøniken er også ei historie om den geistlege makta, og vert ført fram til 1376, då den siste biskopen på Man vart vigsla. 

Arbeidet med restaureringa av klosteret har i dag kome ganske langt, slik at ein kan få eit godt inntrykk av korleis livet for munkane må ha arta seg den gongen for mange hundre år sidan.